Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm có khả năng gây tử vong, do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis (vi khuẩn lao) gây ra. Vi khuẩn lao chủ yếu tấn công hệ hô hấp (lao phổi) và thường có khả năng lây nhiễm ở dạng này, tuy nhiên bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan khác như hạch bạch huyết, hệ thần kinh, gan, xương, đường tiết niệu sinh dục và đường tiêu hoá. Hàng năm, hàng triệu người trên toàn thế giới được chẩn đoán mắc bệnh lao, và hiện nay căn bệnh này vẫn là đang một thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng.

Nguyên nhân gây bệnh lao phổi?

Bệnh lây truyền khi một người hít phải những giọt nhỏ chứa M. Tuberculosis, được giải phóng khi một người bị nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Không phải ai tiếp xúc với vi khuẩn đều mắc bệnh lao; hệ thống miễn dịch thường ngăn chặn nhiễm trùng ở trạng thái tiềm ẩn, không lây nhiễm. Tuy nhiên, lao tiềm ẩn có thể tái hoạt hóa, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như những người nhiễm HIV, tiểu đường hoặc đang trải qua các liệu pháp ức chế miễn dịch.

Quá trình lây nhiễm bệnh Lao Phổi

Các triệu chứng cần chú ý

Các triệu chứng của lao có thể khác nhau, nhưng các dấu hiệu điển hình bao gồm:

• Ho kéo dài hơn hai tuần
• Sốt và đổ mồ hôi đêm
• Giảm cân và mệt mỏi
• Đau ngực hoặc khó thở trong trường hợp nặng

Một số người có thể có các triệu chứng bất thường hoặc thậm chí không có triệu chứng, do đó việc sàng lọc thường xuyên ở những nhóm có nguy cơ cao là điều cần thiết.

Làm thế nào để chẩn đoán bệnh lao?

Chẩn đoán lao bao gồm sự kết hợp của nhiều yếu tố:

• Đánh giá lâm sàng: Bác sĩ xem xét các triệu chứng và yếu tố nguy cơ của bệnh nhân.
• Chụp X-quang: X-quang ngực có thể phát hiện các bất thường ở phổi.
• Kết quả xét nghiệm: Bao gồm xét nghiệm đờm và xét nghiệm khuếch đại gen xác nhận sự hiện diện của vi khuẩn lao.
• Trong những trường hợp phức tạp, có thể phải sử dụng các phương pháp khác như nội soi phế quản hoặc xét nghiệm phân.

Mắc bệnh lao thì điều trị như thế nào?

Điều trị hiệu quả là điều cần thiết để chữa khỏi bệnh lao và ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Bệnh thường được điều trị bằng sự kết hợp của nhiều loại kháng sinh trong sáu tháng:

• Giai đoạn tấn công dùng bốn loại thuốc (isoniazid, rifampicin, pyrazinamide và ethambutol) kéo dài hai tháng.
• Giai đoạn duy trì với hai loại thuốc (isoniazid và rifampicin) kéo dài bốn tháng tiếp theo.

Bệnh nhân bị lao kháng thuốc, phụ nữ có thai hoặc những người đồng nhiễm HIV có thể sẽ cần các phác đồ điều trị đặc biệt và chăm sóc chuyên khoa.

>> Xem thêm Bạn Đã Biết Cách Chăm Sóc Người Ốm Tại Nhà ?

Phòng ngừa bệnh lao

Việc phòng ngừa lao sẽ chủ yếu tập trung vào ngăn chặn sự lây nhiễm bằng các hình thức như:

• Tiêm chủng: Tiêm vắc xin BCG sẽ cung cấp sự bảo vệ đối với bệnh lao, đặc biệt là ở trẻ em
• Sàng lọc: Các nhóm có nguy cơ cao nên được xét nghiệm thường xuyên để phát hiện sớm.
• Kiểm soát lây lan: Cách ly những người bị nhiễm để điều trị và đảm bảo môi trường đủ thông thoáng để giảm việc lây truyền bệnh trong không khí.
• Điều trị lao tiềm ẩn: Điều trị các ca bệnh nhiễm lao tiềm ẩn làm giảm nguy cơ tiến triển thành lao hoạt động.

Bệnh lao (lao phổi) là một căn bệnh nguy hiểm và vẫn đang là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong các bệnh truyền nhiễm. Mặc dù vậy, đây là một căn bệnh hoàn toàn có thể được chữa khỏi. Nhận thức của cộng đồng, chẩn đoán sớm và tuân thủ điều trị là những điều then chốt để kiểm soát căn bệnh này. Nếu bạn hoặc người quen của bạn biểu hiện các triệu chứng của bệnh lao hoặc thuộc nhóm có nguy cơ cao, hãy tìm kiếm lời khuyên từ chuyên gia y tế ngay lập tức.

Tài liệu tham khảo:

Pulmonary tuberculosis – Symptoms, diagnosis and treatment | BMJ Best Practice
https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/165

Tuberculosis – WHO
https://www.who.int/health-topics/tuberculosis