VIÊM ĐƯỜNG HÔ HẤP CẤP Ở TRẺ EM

Viêm đường hô hấp cấp tính là một trong những bệnh lý thường gặp, hay tái phát và ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt cũng như học tập của trẻ đặc biệt vào khoảng thời gian lạnh cuối năm. Việc quản lý, chăm sóc cũng như theo dõi đúng cách sẽ giúp trẻ mau khỏi bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

1. Viêm đường hô hấp cấp tính ở trẻ em là gì?

– Viêm đường hô hấp cấp tính ở trẻ em là một nhóm bệnh lý lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp, do viêm cấp tính ở một phần hoặc toàn bộ đường hô hấp của trẻ, bao gồm: viêm đường hô hấp trên (mũi, xoang, hầu – họng, tai và thanh quản) và đường hô hấp dưới (khí – phế quản, tiểu phế quản, phổi và màng phổi). Đây là bệnh phổ biến nhất gây tử vong ở trẻ em, đặc biệt nhóm trẻ dưới 5 tuổi.

– Tác nhân gây bệnh: Virus là nguyên nhân thường gặp nhất của bệnh (virus cúm, coronavirus, virus hợp bào hô hấp – RSV, adenovirus, Epstein-Barr virus – EBV,…). Vi khuẩn (nhóm liên cầu, trong đó liên cầu tan huyết nhóm A – group A streptococcus: chiếm tới 20% số trẻ bị viêm họng, Haemophilus influenza – Hib,…).

– Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO cho thấy, một trẻ dưới 5 tuổi có thể bị viêm đường hô hấp cấp tính khoảng 4 – 8 lần mỗi năm. Trong đó có khoảng 20% – 25% số trẻ mắc bệnh có thể tiến triển thành viêm phổi – một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi tại các nước đang và kém phát triển. Tuy nhiên nếu trẻ được chăm sóc và quản lý tốt, đa số bệnh sẽ khỏi sau 7 – 14 ngày.

2. Triệu chứng viêm đường hô hấp

Các triệu chứng bệnh viêm hô hấp cấp tính

Các bậc cha mẹ nên chú ý các biểu hiện của bệnh bao gồm:

• Sốt, ho khan hoặc có đàm, đau họng, ngạt mũi, chảy nước mũi, thở bằng miệng, đau tai, đau nhức toàn thân, mệt mỏi.
• Biểu hiện cần đặc biệt chú ý của trẻ như: bú kém hoặc bỏ ăn, không uống được, li bì hoặc khó đánh thức, khó thở, thở nhanh, rút lõm hõm ức hoặc lồng ngực, khò khè, thở rít, tím môi …đây là biểu hiện nặng cần đưa trẻ đi khám ngay

3. Chẩn đoán, điều trị

Chẩn đoán viêm đường hô hấp cấp dựa vào các dấu hiệu lâm sàng, xét nghiệm máu, chụp X-quang phổi…và từ đó lên kế hoạch điều trị phù hợp cho trẻ.

4. Cách chăm sóc tại nhà khi trẻ bị viêm đường hô hấp cấp

– Vệ sinh mũi, miệng cho trẻ bằng dung dịch nước muối 0,9%, nhỏ từng bên mũi có tác dụng sát trùng, giảm viêm và làm loãng dịch mũi, sau đó lau lại bằng khăn sạch.

– Hạ sốt cho trẻ: Trường hợp thân nhiệt của trẻ từ 37,5 độ C đến dưới 38,5 độ C, cần mặc đồ thoáng mát, có thể hạ sốt bằng chườm khăn ấm ở vị trí trán, nách, bẹn. Nếu thân nhiệt trên 38,5 độ C thì dùng thuốc hạ sốt cho trẻ.

– Tích cực cho trẻ bú hoặc uống thêm các loại nước, sinh tố, trái cây và ăn các loại thực phẩm mềm, lỏng, dễ tiêu (có thể chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày) để cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ.

– Nếu trẻ bị ho, vỗ lưng giúp tống xuất đờm, dịch nhày ra ngoài. Cách làm: Gập nhẹ bàn tay về phía cổ tay, khum các ngón tay lại hình cái thìa, giữ ngón cái ép vào phía ngón trỏ, vỗ với lực vừa phải từ trái qua phải, thực hiện 3-5 phút mỗi bên.

– Đưa trẻ đến khám bác sỹ gia đình nếu có các dấu hiệu như đã kể trên.

5. Cách phòng bệnh viêm đường hô hấp cấp ở trẻ

Biện pháp phòng chống bệnh hô hấp cấp tính ở trẻ

– Rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi ra ngoài hoặc đến nơi công cộng.

– Vệ sinh nhà ở, môi trường xung quanh; thường xuyên lau dọn, làm sạch các dụng cụ chăm sóc và đồ chơi của trẻ.

– Bổ sung vitamin A, C, sắt, kẽm…, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.

– Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch cho trẻ.

>>> Xem thêm Ho gà: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

—————————————————————

Nguồn tham khảo: 

–  BMJ Best Practice

–  Bệnh lý Tai, Mũi ,Họng/ Y học nhi khoa và vị thành niên, cập nhật 5/2023.

– Tổ chức Y tế Thế giới – WHO, “Nhiễm trùng hô hấp cấp tính ở trẻ dưới 5 tuổi”

– Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa kỳ “Ưu tiên kiểm soát bệnh tật tại các nước đang phát triển” 2006 – Chap 25: “Nhiễm trùng hô hấp cấp tính ở trẻ em”

– Tổng cục Y tế Chính phủ Úc (ACT Government Heath), “Nhiễm trùng hô hấp cấp tính ở trẻ em”, bản chỉnh sửa ngày 22/7/2022.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc và những vấn đề sức khỏe, Đặt lịch qua đây hoặc liên hệ Phòng Khám Bác Sĩ Gia Đình Hồng Anh theo địa chỉ: